Grafika umysłu przedstawiona w formie kolorowej siatki

Uzależnienie od benzodiazepin

Ciemna sylwetka człowieka, wokół którego znajdują się kapsułki i tabletki. Obok napis jak wyjść z uzależnienia od benzodiazepin
  • MOCni
  • 28.06.2023
Kiedy benzodiazepiny są stosowane zgodnie z zaleceniami lekarza przez krótki czas, mogą być skuteczne i stosunkowo bezpieczne. Jednak problemy mogą się pojawić, gdy leki te są używane przez dłuższy czas lub w większych dawkach niż zalecane.

Benzodiazepiny co to

Benzodiazepiny są klasą leków przepisywanych głównie w celu łagodzenia lęku, redukcji napięcia mięśniowego, poprawy snu lub leczenia stanów padaczkowych. Benzodiazepiny oddziałują na układ nerwowy poprzez zwiększanie działania neuroprzekaźnika o nazwie kwas gamma-aminomasłowy (GABA). GABA, ma właściwości hamujące, które zmniejszają aktywność neuronów, co prowadzi do efektów uspokajających i relaksujących.

Objawy uzależnienia od benzodiazepin

Uzależnienie od benzodiazepin rozwija się, gdy organizm adaptuje się do obecności tych leków i wymaga ich regularnego zażywania, aby utrzymać normalne funkcjonowanie. Osoby, które przyjmują benzodiazepiny przez dłuższy czas, zwłaszcza w wyższych dawkach, są bardziej narażone na ryzyko uzależnienia.

Objawy uzależnienia od benzodiazepin mogą obejmować:

  • Tolerancję: Organizm stopniowo staje się mniej wrażliwy na działanie leków, co może prowadzić do konieczności zwiększania dawek, aby uzyskać pożądane efekty.
  • Fizyczne objawy odstawienia: Nagłe przerwanie stosowania benzodiazepin może prowadzić do wystąpienia objawów odstawienia, takich jak lęk, bezsenność, drażliwość, drżenie, nadmierne pocenie się, nudności, bóle mięśniowe i innych objawów nieprzyjemnych.
  • Psychologiczne objawy odstawienia: Osoby uzależnione od benzodiazepin mogą doświadczać nasilonego lęku, irytacji, napięcia, depresji lub trudności w koncentracji podczas próby odstawienia leków.

Jak leczyć uzależnienie od benzodiazepin

Leczenie uzależnienia od benzodiazepin powinno być przeprowadzane pod nadzorem lekarza lub specjalisty ds. uzależnień. Oto kilka powszechnie stosowanych podejść terapeutycznych w leczeniu uzależnienia od benzodiazepin:

  • Stopniowe odstawianie (tapering): Lekarz może opracować plan stopniowego zmniejszania dawek benzodiazepin stopniowo, aby uniknąć nagłego odstawienia i minimalizować objawy odstawienne. Proces ten odbywa się stopniowo i może trwać przez kilka tygodni lub nawet miesięcy, w zależności od indywidualnych potrzeb pacjenta.
  • Zastępowanie benzodiazepin innymi lekami: W niektórych przypadkach, zwłaszcza gdy uzależnienie jest silne, lekarz może zdecydować się na zastąpienie benzodiazepin innymi lekami o podobnym działaniu, ale o mniejszym potencjale uzależniającym. Przykłady to leki przeciwlękowe z grupy SSRI (selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny) lub leki przeciwdrgawkowe.
  • Terapia psychologiczna: Terapia psychologiczna, takie jak terapia poznawczo-behawioralna (CBT) lub terapia poznawcza oparta na uważności (MBCT), może być pomocna w leczeniu uzależnienia od benzodiazepin. Terapia może pomóc pacjentowi w identyfikowaniu i modyfikowaniu negatywnych myśli i zachowań związanych z używaniem leków.
  • Wsparcie grupowe: Włączenie do grupy wsparcia, takiej jak grupy samopomocowe dla osób uzależnionych od leków, może zapewnić pacjentowi wsparcie emocjonalne, informacje oraz możliwość dzielenia się doświadczeniami z innymi osobami w podobnej sytuacji.

Objawy odstawienne benzodiazepin

Objawy odstawienia mogą się różnić w zależności od indywidualnych czynników, takich jak długość stosowania benzodiazepin, dawka, sposób podawania i indywidualna wrażliwość organizmu. Poniżej przedstawiamy niektóre możliwe objawy odstawienia benzodiazepin:

  • Lęk i drażliwość: Osoby, które odstawiają benzodiazepiny, mogą doświadczać wzmożonego lęku, napięcia i drażliwości. Objawy te mogą być szczególnie nasilone u osób, które miały wcześniej problemy z lękiem.
  • Bezsenność: Jednym z najczęstszych objawów odstawienia benzodiazepin jest trudność z zasypianiem i utrzymaniem snu. Osoby mogą doświadczać bezsenności, koszmarów sen, niespokojnego snu lub nieprzyjemnych snów.
  • Objawy fizyczne: Mogą wystąpić różne objawy fizyczne, takie jak drżenie rąk, pocenie się, bóle mięśniowe, nudności, wymioty, zaburzenia trawienia, bóle głowy, zawroty głowy i wzmożone bicie serca.
  • Objawy neurologiczne: Niektóre osoby mogą doświadczać zaburzeń równowagi, zawroty głowy, uczucie dezorientacji, zaburzenia widzenia, nadwrażliwość na dźwięki i światło oraz uczucie mrowienia lub drętwienia w różnych częściach ciała.
  • Psychiczne objawy odstawienia: Osoby, które odstawiają benzodiazepiny, mogą doświadczać objawów psychologicznych, takich jak depresja, dezorientacja, trudności koncentracji, zaburzenia pamięci, nastroju, dezorientacja przestrzenna oraz zaburzenia percepcji.

Jak długo trwają objawy odstawienia benzodiazepin

Objawy odstawienia mogą wystąpić w ciągu kilku dni od ostatniego zażycia benzodiazepin i utrzymywać się przez kilka tygodni lub dłużej. W niektórych przypadkach mogą występować nawet przez kilka miesięcy. Poniżej przedstawiam przykładowe okresy trwania objawów odstawienia benzodiazepin:

  • Krótko działające benzodiazepiny: Objawy odstawienia po krótko działających benzodiazepinach, mogą wystąpić w ciągu kilku dni od ostatniego zażycia i utrzymywać się przez około 1-2 tygodnie.
  • Długotrwałe benzodiazepiny:U osób stosujących długotrwałe benzodiazepiny, objawy odstawienia mogą występować w ciągu kilku dni lub tygodni od ostatniego zażycia i trwać przez kilka tygodni, a czasami nawet przez kilka miesięcy.

Niektóre osoby mogą doświadczać łagodnych objawów odstawienia, które zanikają w ciągu kilku dni, podczas gdy u innych objawy mogą być bardziej nasilone i trwać dłużej. Również tempo odstawiania benzodiazepin, czyli stopniowe zmniejszanie dawek, może wpływać na czas trwania objawów odstawienia.

Czym zastąpić benzodiazepiny

Zastąpienie benzodiazepin zależy od indywidualnych potrzeb i stanu zdrowia pacjenta. Istnieje kilka alternatywnych leków i terapii, które mogą być rozważane jako alternatywa dla benzodiazepin w zależności od celu terapeutycznego. Warto jednak pamiętać, że decyzja o zastąpieniu benzodiazepin powinna być podejmowana przez lekarza, który oceni indywidualną sytuację pacjenta.

  • Leki przeciwlękowe z grupy SSRI (selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny): Leki z tej grupy, są stosowane w leczeniu zaburzeń lękowych, w tym stanów lękowych, natręctw, fobii społecznej itp. SSRI są stosunkowo bezpieczne i mniej uzależniające niż benzodiazepiny.
  • Leki przeciwlękowe z grupy SNRI (inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny): Są stosowane w leczeniu zaburzeń lękowych. Mogą być skuteczne w łagodzeniu objawów lękowych.
  • Leki przeciwlękowe z grupy buspironu: Są lekami o działaniu przeciwlękowym, który mogą być stosowane jako alternatywa dla benzodiazepin. Nie wykazuje działania uzależniającego.
  • Terapia poznawczo-behawioralna (CBT): Terapia poznawczo-behawioralna jest formą terapii psychologicznej, która może być skutecznym narzędziem w leczeniu lęku i innych zaburzeń. CBT pomaga pacjentom identyfikować i zmieniać negatywne myśli i zachowania związane z lękiem.
  • Terapia oparta na uważności (MBCT): Terapia oparta na uważności to forma terapii, która skupia się na rozwijaniu świadomości i akceptacji aktualnego stanu umysłu i ciała. Może być skuteczna w redukcji lęku i stresu.

W każdym przypadku, decyzja o zastąpieniu benzodiazepin powinna być podjęta we współpracy z lekarzem, który będzie brał pod uwagę indywidualne okoliczności, stan zdrowia i preferencje pacjenta. Istotne jest, aby przestrzegać zaleceń lekarza i regularnie monitorować postęp terapii.

Skontaktuj się z nami